Historia Katedry Notre-Dame pokazuje nam ciągłą walkę o przetrwanie Najwyższych Wartości, tradycji i kultury europejskiej, zakorzenionej w kulturze uniwersalnej.
O to najważniejsze wydarzenia z dziejów Sanktuarium…
CZAS - W KTÓRYM KSZTAŁTUJE SIĘ NOTRE DAME DE PARIS - PRZEDZIWNE LUSTRO DZIEJÓW - DATUJEMY OD 1160 ROKU
HISTORIA NOTRE DAME NIEZMIENNIE TRWA
od powstania w latach 1160-1220 (m. de Sully arcybiskupem Paryża, pierwszy kamień został położony w obecności Aleksandra III papieża, zakończona budowa chóru i niektórych łuków sklepienia, 19 maja 1182 roku konsekracja ołtarza głównego, dokończenie galerii królów)
w latach 1220-1245 (problem kaplic bocznych, projekt wysokich wież, instalacja portalu z Sądem Ostatecznym, Święty Ludwik deponuje w Katedrze relikwie Męki Pańskiej, a główną jest korona cierniowa, 1245 zakończenie konstrukcji wieży północnej)
1258-1572 (początek pracy na powiększeniem Transeptu, początek prac Pierra de Montreuil jako architekta Katedry, 19 kwietnia 1302 roku Filip Piękny zwołuje pierwsze Stany Generalne w królestwie, Pierr de Chelles, Jean Ravy, Jean le Bouteiller, Raymond du Temple - architekci Katedry, małżeństwo Małgorzaty de Valois i Henryka z Navarry)
1622-1771 (powstaje Arcybiskupstwo w Paryżu, Bractwo Jubilerów ofiarowuje Katedrze każdego roku arcydzieła malarstwa zwane "Mays de Notre-Dame”, 10 stycznia 1638 roku Saint-Germain-en-Laye wydaje "Voeu de Louis XIII", pomnik Ludwika XIII, instalacja wielkich organów, mauzoleum Księcia d'Harcourt)
1780-1804 (powstanie Zakrystii, transformacja wielkich organów, Katedra staje się własnością państwa francuskiego na mocy dekretu o nacjonalizacji dóbr kościelnych [2 listopada 1789 rok], demontaż wieży średniowiecznej, Katedra zostaje przekształcona w Świątynie Rozumu, destrukcja galerii królów, Muzeum pomników Francji, który zawiera dzieła z Notre-Dame, Bonaparte mianuje Notre-Dame Katedrą w 1802 roku, koronacja Napoleona w 1804 roku)
1831-2019 (Wiktor Hugo ogłasza powieść "Notre-Dame de Paris", ogłoszono konkurs w celu restauracji Notre-Dame [J.B. Lassus i E. Viollet-le-Duc], 25 grudnia 1886 roku konwersja wybitnego autora-dramaturga Paula Claudela, 26 sierpnia 1944 roku wyzwolenie Paryża i magnificat w Katedrze, 12 listopada 1970 roku Msza pamięci Generała de Gaulle, Msze pogrzebowe prezydentów Francji, 850 lat Notre-Dame, instalacja nowego dzwonu w 2013 roku, 15 listopada 2015 roku Msza w intencji ofiar zamachu z 13 listopada tego roku, 2019 15 kwietnia pożar Notre-Dame).
Skrót historii Notre-Dame na podstawie "La Fabrique de Notre-Dame. Journal de la restauration" numer 3.
Wielki pożar Notre-Dame zakończył etap prawie 900-lat historii Notre-Dame i całego świata. W kontekście historii spójrzmy na losy ludzi, którzy ratowali skarby Katedry 15 kwietnia 2019 roku.
Od rana tego dnia do świtu dnia następnego Brygada Saperów i Strażaków rozpoczęła I ZAKOŃCZYŁA swoją najtrudniejszą służbę w obronie Katedry Notre-Dame w Paryżu. Powstała książka, która jest zbiorem dokumentów-utrwalonym przez tych, którzy ratowali Katedrę przed straszliwą klęską płomieni. Książka-dokument pokazuje wielkie bohaterstwo oraz jedność duchową i fizyczną obrońców Katedry, ale i całego świata. Od rana 15 kwietnia 2019 roku, od godziny 07:45 - śledzimy zdarzenia (osobiste i zbiorowe) bohaterów Brygady obrony Katedry i miasta Paryża. Pierwszy dokument powstał w centrum obrony Poissy, ul. Cardinal-Lemoine, Varron. w Paryżu. Adiutant-Szef Jerome sporządza notatkę służbową, a równocześnie myśli o swoich kolegach, rodzinie, przyszłości i historii. Saperzy i Strażacy przygotowują się do pracy w tym dniu. Sprawdzają sprzęt, gotowość ludzi i obserwują sytuację w mieście. O godzinie 11:00 Generał Jean-Marie Gontier obejmuje swoje urzędowanie. Ma mieć gości z Uniwersytetu Harvarda. O godzinie 13:45 jest notatka o przygotowaniach centrum Poissy. O godzinie 15:00 notatka o przygotowaniach Brygady, która się znajduje na Bulwarze Massena. Pierwszy sygnał o tym, że coś niedobrego się dzieje w Katedrze odebrano po godzinie 18:00. Są trudności w zlokalizowaniu zagrożeń. O godzinie 18:51 łączą się ze sobą różne odrębne grupy i stanowiska Brygady. O godzinie 18:57 Generał Gontier i Generał Gallet wymieniają informacje o gotowości Brygady do działań obronnych-gdyby zaszła taka potrzeba. O godzinie 18:59 zaalarmowana jest Brygada niezbędna do zwalczania pożarów. Nikt się nie spodziewał, że wkrótce wielki pożar ogarnął Katedrę Notre-Dame-serca Francji, Paryża i całego świata. O godzinie 19:12 wiadomość przesłana przez Kapitana Marco zawiera wieści o rozszerzającym się pożarze Katedry. Brygada Saperów i Strażaków Paryża staje wobec niewyobrażalnego morza płomieni - w obronie Katedry. Obrońcy Katedry - narażając swoje życie - bez słowa wchodzą do płonącej przestrzeni Arcydzieła. Mamy przed sobą dokumenty spisane tuż po wydarzeniu. Widzimy jak każdy ze strażaków wkracza w przestrzeń śmiertelnej wojny z płomieniem. Sekundy decydują o tym, czy człowiek przeżyje, czy uratowane zostaną arcydzieła, czy bezcenne świętości ze skarbca zostaną ocalone... Jest to noc rozpaczy i nadziei.
Pamiętajmy, w obronie Katedry Notre-Dame stanęli bardzo młodzi ludzie-prawie dzieci. Katedrę ratowało 650 osób Brygady Saperów i Strażaków. To, co było możliwe zostało uratowane. Przetrwały bezcenne Rozety, Świętości ze Skarbca Notre-Dame. Dzięki najnowszym technologiom (lasera i skanera) trwa nadal ratowanie Arcydzieła. Cały świat pomaga w rekonstrukcji. Należy spojrzeć na Katedrę Notre-Dame jako na syntezę różnych wizji Świątyni-tak jak powstawała przez 900 lat (por. D. Sandron i A. Tallon „Notre-Dame de Paris. Neuf siècles d’histoire” Paris 2019).
W ciągu pięciu lat najważniejsze etapy odnowienia zostały zakończone. Pierwsza Msza Święta w Katedrze Notre-Dame odbyła się 8 grudnia 2024 roku. Było to wielkie wydarzenie-z udziałem tysięcy wiernych, dostojników Kościelnych i Świeckich-wielu wyznań i religii. Gospodarzami wydarzenia byli arcybiskup Paryża i prezydent Francji. Co ważne, na uroczystość przybyli-Emmanuel i Brigitte Macron, Donald Trump i prezydent Zelensky. Szczegółowa rekonstrukcja odbywa się nadal. Wydawane jest czasopismo „La Fabrique de Notre-Dame”, w którym czytamy o wielkim kunszcie konserwatorów zabytków, w wielkim wkładzie duchowym i materialnym-ze strony władz Kościelnych i Świeckich, mecenasów, miłośników Katedry. Jest to twórczość osób z unikalnych zawodów-ciesielstwo, rzeźba, malarstwo, rekonstrukcja, wielowymiarowa animacja, etc. Trzeba przyznać, że ratowanie Katedry i jej rekonstrukcja przysporzyła nowych chrześcijan. Dzisiaj jesteśmy już przekonani, że rekonstrukcja materialna i duchowa Arcydzieła jest obowiązkiem moralnym każdego z nas (por. Arcybiskup Laurent Ulrich-”La fabrique…” nr.3). Jest to otwarcie nadziei na ratunek świata przed zagładą. W marcu 2025 roku Paryż staje się centrum wspólnej pracy nad obroną świata przed barbarzyństwem i zniszczeniem.
Pamiętamy o symbolice Notre-Dame de Paris. Polecamy każdemu lekturę pięknej, mądrej książki pod tytułem "Noc Katedry Notre-Dame". Rekomendujemy pasjonujące dziedzictwo nauki i sztuk wszelakich-to wszystko, co buduje pamięć o Katedrze Paryża. Książka napisana przez tych, którzy ratowali Notre-Dame. Autorami książki o nocy Katedry Notre-Dame są osoby z Brygady Saperów i Strażaków-Obrońców Paryża. Głównych twórców wspomaga reporter Romain Gubert oraz wydawnictwo Bernard Grasset Paris. Książkę wydano w Paryżu 2019 roku.
Artykuł napisany przez Ludwikę Malewską-Mostowicz i Polę Róg, Warszawa dnia 21 marca 2025 roku.
Copyright by Ludwika Malewska-Mostowicz
[Aktualizacje: : 13 kwietnia 2025 r.]
Adresy e-mail:
lpm@kki.net.pl
ludwika-m@lpm.edu.pl